जमीन खरेदी करण्यापूर्वी लक्षात ठेवाव्यात अशा ५ महत्त्वाच्या गोष्टी

जमीन खरेदी करणे हा आयुष्यातील एक मोठा आणि दीर्घकालीन निर्णय असतो. चुकीचा निर्णय आर्थिक नुकसान तर करतोच, पण कायदेशीर अडचणी देखील निर्माण करू शकतो. म्हणूनच, जमीन खरेदीकरताना खालील ५ गोष्टी नक्की लक्षात घ्या:

1. जमिनीचा सातबारा (7/12 उतारा) व मालकी हक्क तपासा

• जमिनीचा 7/12 उतारा म्हणजे त्या जमिनीवरील मालक कोण आहे, जमिन शेतीसाठी आहे की नॉन-अग्रिकल्चर, त्यावर कोणतेही बोजा (Loan) आहे का हे दाखवणारा महत्त्वाचा दस्तऐवज आहे. (जमीन खरेदी टिप्स)

• जमिनीवर कोणतेही वाद, बंधने किंवा न्यायालयीन प्रकरण आहे का, याची खातरजमा करा.

• उताऱ्यावर नाव एक किंवा एकापेक्षा अधिक लोकांचे असल्यास, सर्व मालकांची संमती आवश्यक असते.

2. NA (Non-Agricultural) परवाना आहे का, याची खात्री करा

• जर तुम्हाला घर बांधायचे असेल तर ती जमीन NA असावी लागते. अनेक वेळा शेतीच्या जमिनी अनधिकृतपणे घरबांधणीसाठी वापरल्या जातात, जे बेकायदेशीर ठरते.

• NA परवाना मिळवण्यासाठी तलाठी किंवा तहसीलदार कार्यालयातून माहिती मिळवू शकता.

3. जमिनीच्या मोजणीची व सीमारेषांची शाश्वती मिळवा

• जमिनीची योग्य मोजणी झाली आहे का, आणि सीमारेषा स्पष्टपणे ठरलेल्या आहेत का, हे पाहा.

• ग्रामपंचायत किंवा मोजणी खात्याच्या अधिकृत मोजणीदाराकडून सीमांकन करून घ्या.

• यामुळे भविष्यात शेजाऱ्यांशी वाद टळतो.

4. झोनिंग आणि विकास आराखडा तपासा

• तुमची जमीन कोणत्या झोनमध्ये आहे (रहिवासी, औद्योगिक, कृषी वगैरे) हे तपासणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.

• महानगरपालिका किंवा प्रादेशिक योजना विभागाकडून विकास आराखड्यातील माहिती मिळवता येते.

• ही माहिती कळल्याशिवाय पुढील बांधकाम किंवा प्लॅनिंग नको.

5. बिल्डर / विक्रेत्याचे विश्वासार्हता तपासा

• जर जमीन विकासकाकडून (Builder/Developer) खरेदी करत असाल, तर त्या व्यक्तीची पार्श्वभूमी तपासा.

• त्यांच्या आधीच्या प्रोजेक्ट्सची माहिती घ्या, ग्राहकांचे अभिप्राय वाचून विश्वास निर्माण करा.

• करारनाम्यात सर्व अटी स्पष्ट असाव्यात, आणि Notary किंवा सब-रजिस्ट्रारकडून नोंदणी होणे आवश्यक आहे.

जमीन खरेदी करताना घाई न करता प्रत्येक गोष्ट नीट तपासून आणि कायदेशीर सल्ला घेऊनच पुढे जा. छोट्या चुकाही भविष्यात मोठ्या अडचणी ठरू शकतात. योग्य माहिती, कागदपत्रांची पडताळणी, आणि नियोजन हेच यशस्वी जमीन खरेदीचे गमक आहे.